سوله چیست؟
در پاسخ به سوال سوله چیست، باید بگوییم که به زبان ساده، یک فضای سرپوشیده بزرگ و بدون ستون میانی است. نام دیگر این سازه فلزی Industrial Shed است. درواقع، سوله یک سازه مهندسی است و با هدف با ایجاد بیشترین فضا حداقل مصالح، استفاده می‌شود. همچنین این سازه‌ها، مقرون به صرفه هستند و سرعت ساخت بالایی نیز دارند.
اما ساخت یک سوله چگونه آغاز می‌شود؟ قدم اول از فونداسیون و ستون‌ها شروع می‌شود. این ستون‌ها، اسکلت اصلی سوله را تشکیل می‌دهند و با اتصالات مختلف به یکدیگر متصل می‌شوند. برای افزایش مقاومت و طول عمر سوله، معمولاً از فولاد ضدزنگ استفاده می‌شود. چرا فولاد ضد زنگ؟ زیرا این آلیاژ در برابر پوسیدگی و زنگ‌زدگی مقاوم است. پوشش سقف و بدنه سوله نیز از اهمیت بالایی دارد. ورق‌های گالوانیزه، ساندویچ پنل و سایر مواد پوششی، برای محافظت از سوله در برابر عوامل جوی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به این ترتیب، سوله به محیطی امن و مقاوم برای فعالیت‌های مختلف تبدیل می‌شود.
انواع سوله
ممکن است برای شما نیز سوال شود که انواع سوله چیست؟ یا به چند دسته تقسیم می‌شوند؟ با وجود تنوع بالای سوله‌ها در بازار، چگونه می‌توان بهترین گزینه را انتخاب کرد؟ در اصل، سوله‌ها از نظر مصالح، نوع کاربرد و ظاهر، انواع مختلفی دارند که شامل:
دسته‌بندی سوله‌ها بر اساس مصالح
سه نوع اصلی سوله از نظر مصالح عبارتند از سوله خرپایی، سوله تیرورقی، سوله UBM.
۱. سوله خرپایی
سوله‌های خرپایی، با استفاده از خرپاهای فولادی، وزن سازه را یکنواخت توزیع کرده و استحکام خیلی خوبی را با کمترین مصرف فولاد ایجاد می‌کنند. از مزایای سوله‌های خرپایی می‌توان به وزن کم، سهولت نصب، مقاومت در برابر زلزله و باد و همچنین هزینه ساخت مناسب اشاره کرد. این سوله‌ها برای دهانه‌های بزرگ و پروژه‌های با بودجه محدود، بسیار مناسب هستند.
۲. سوله تیرورقی
سوله‌های تیرورقی، از قدیمی‌ترین انواع سوله هستند و هنوز هم در بسیاری از پروژه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. این سوله‌ها با استفاده از تیرهای فولادی و ورق‌های سیاه ساخته می‌شوند و استحکام بسیار بالایی دارند. با این حال، وزن زیاد و هزینه ساخت بیشتر نسبت به سوله‌های خرپایی، از معایب این نوع سوله محسوب می‌شود. سوله‌های تیرورقی برای دهانه‌های کوچک و متوسط مناسب هستند.
3. سوله UBM
سوله‌های UBM، با استفاده از ورق‌های گالوانیزه فرم داده شده و نورد شده ساخته می‌شوند. این سوله‌ها به‌دلیل سرعت ساخت بالا و هزینه پایین، برای پروژه‌های با زمان و بودجه محدود مناسب هستند. با این حال، مقاومت کمتری در برابر رطوبت، باران و برف دارند و برای مناطق با شرایط جوی سخت، توصیه نمی‌شوند.
دسته‌بندی سوله‌ها از لحاظ کاربرد
از نظر کاربرد به سه مدل سوله‌های کارخانه‌ای، سوله‌های سفارشی، سوله‌های جعبه‌ای تقسیم می‌شوند.
۱. سوله کارخانه‌ای
سوله‌های کارخانه‌ای برای استفاده در فضاهای صنعتی مانند کارخانه‌ها، انبارها و کارگاه‌ها طراحی شده‌اند. زیرا استحکام و دوام خیلی خوبی دارند.
۲. سوله سفارشی
سوله‌های سفارشی دقیقا برای نیازهای مختلف مخاطب طراحی و ساخته می‌شوند.
۳. سوله جعبه‌ای
درمورد این سوله‌ها نیز باید بگوییم که مقاومت بالایی در برابر عوامل جوی، برای نگهداری تجهیزات حساس و محصولات فاسدشدنی دارند.
دسته‌بندی سوله‌ها بر اساس شکل
از نظر ظاهر سوله‌ها شامل موارد زیر می‌شوند:
- سوله با ستون مشترک
- سوله قوسی
- سوله تک شیب
- سوله چند دهانه با ستون
- سوله تک شیب متصل به ساختمان
- سوله تک شیب با ستون وسط
سوله شامل چه وسایلی می‌شود؟
تا اینجا با مفهوم سوله چیست اشنا شدیم. همان‌طور که می‌دانید، سوله، مثل هر سازه مهندسی دیگر، از اجزا و موارد مختلفی تشکیل شده است. درواقع، هر کدام نقش مهمی در استحکام و پایدار شدن آن دارند که عبارتند از:
۱. استرات
استرات‌ها، اجزای افقی هستند که قاب‌های سوله را به یکدیگر متصل می‌کنند و پایداری سازه را در برابر نیروهای طولی افزایش می‌دهند.
۲. ستون
ستون‌ها، از اصلی‌ترین اجزای باربر سوله است و وزن سقف و دیوارها را تحمل می‌کنند و آن را به پی منتقل می‌کنند. این ستون‌ها بیشتر از تیرورق ساخته می‌شوند و در برابر نیروهای جانبی مانند زلزله و باد مقاوم‌اند.
۳. سگراد (میله مهار) و نبشی سینه‌بند
سگرادها یا میله‌های مهار، برای تقویت سقف سوله و جلوگیری از خم شدن آن در برابر بارهای سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرند. نبشی‌های سینه‌بند نیز برای اتصال پرلین‌ها به رفترها و افزایش پایداری سقف استفاده می‌شوند.
4. رفتر (فریم) و پرلین (پروفیل C,z)
رفترها یا فریم‌ها، اسکلت اصلی سقف سوله را تشکیل می‌دهند و بار سقف را به ستون‌ها منتقل می‌کنند. پرلین‌ها نیز اعضای افقی هستند که بر روی رفترها قرار می‌گیرند و مثل تکیه‌گاهی برای پوشش سقف هستند.
۵. بادبند
بادبندها، برای مقاومت سوله در برابر نیروهای باد به‌کار می‌روند. این قسمت، نیروهای باد را به پی منتقل می‌کنند و از تغییر شکل سازه جلوگیری می‌کند. بادبندها در دو نوع دیواری و سقفی موجود هستند.
۶. سایه‌بان
سایه‌بان، یک سقف شیب‌دار کوچک است که معمولاً در ورودی سوله یا در کنار دیوارها نصب می‌شود و برای محافظت از افراد و کالاها در برابر آفتاب و باران مورد استفاده قرار می‌گیرد.
۷. وال پست و ستون وال پست
وال پست‌ها و ستون‌های وال پست، برای پشتیبانی از دیوارهای سوله و اتصال آنها به سازه اصلی استفاده می‌شوند. به دیوارها استحکام می‌بخشند و از ریزش آنها در برابر نیروهای جانبی جلوگیری می‌کنند.
۸. پیچ و مهره
پیچ و مهره‌ها، برای اتصال اجزای مختلف سوله به یکدیگر استفاده می‌شوند.
به‌صورت کلی، کاربردهای سوله را می‌توان به شکل زیر دسته‌بندی کرد:
صنعتی
- انبارهای صنعتی
- کارخانه‌های فرآوری
- کارگاه‌های صنعتی
- آشیانه هواپیما
- کارخانه‌های مربوط به معدن و انبار ماشین‌آلات
- پالایشگاه‌ها
تجاری
- سالن‌های ورزشی
- مراکز خرید
- فروشگاه‌های بزرگ
- نمایشگاه‌ها
کشاورزی
- مرغداری‌ها
- گلخانه‌ها
- دامداری‌ها
- انبار محصولات کشاورزی
